[Vertaald]Leven van Aristoteles: Deel I - Hoofdstuk XI

Hoofdstuk XI

De Droom – Waarin Aristoteles droomt van de ideale stad.

Op een ochtend was de geest van Aristoteles geheel in beslag genomen. Zijn trouwe Sargas, die al maandenlang aanwezig was op de academie, sprak hem aan om te informeren naar zijn gemoedstoestand. De leraar gaf hem het volgende antwoord…

Aristoteles: “Afgelopen nacht, mijn beste volgeling, had ik een droom.”

Sargas: “Is dat zo, leraar? Vertel me er over.”

Aristoteles: “Zeker. Ik droomde dat er in het Oosten een wonderbaarlijke stad bestond.”

Sargas: “Wat voor soort stad?”

Aristoteles: “Een ideale, perfecte stad waarin iedereen in een fabelachtige harmonie leeft. Het evenwicht daar is zo solide dat niemand deze kan breken, zelfs buitenstaanders niet, zoals ik er één was in mijn voorstelling. Ik drong daar binnen, ik importeerde mijn waarden, waarden waarvan ik nu zou zeggen dat deze gecorrumpeerd zijn, maar ze verwelkomden mij als een broer.”

Sargas: “Wat waren de principes ervan, leraar?”

Aristoteles: “De stad was georganiseerd volgens een principe van drie concentrische cirkels, of drie klasses van stedelingen, als je dat liever hebt.

Ik zal beginnen met je een beschrijving te geven van datgene wat de laagste klasse inhoudt, namelijk de producenten, of de bronzen klasse. De leden hiervan vormen de meerderheid en zij leven in vrede met het verbouwen van hun velden en het houden van hun dieren. Zij nemen datgene wat nodig is voor het overleven van henzelf en hun families en geven het restant door aan de hogere klassen. Zelfs gezien dat deze mensen de basis van de stad vormen is hun situatie op een bepaalde manier afgunstwekkend. Zij kennen het plezier van rust en een simpel leven in dienst van hun gemeenschap. Ze zijn toegewijd aan hun fysieke werkzaamheden die nodig zijn voor het regelmatige werk en dit houdt hun lichamen in een goed geoefende staat. Hun vrije tijd gaat op aan het overpeinzen van de natuur, het onderwijzen van hun kinderen, die zeer geliefd zijn door deze klasse, en aan het gebed, ze prijzen God voor het verschaffen van de genoegens waar zij baat bij hebben.

De tweede klas van stedelingen, de zilveren klasse, is die van de wachters en soldaten. Het is hun toegestaan zich over te geven aan luiheid en winst in tijden van vrede en ze worden vrijelijk onderhouden door de producenten. Ze filosoferen, bewonderen ook de voordelen die de natuur biedt, onderwijzen zichzelf naar gelang hun leeftijd en ze zijn bezig met het hanteren van wapens. In tijden van oorlog zijn zij de meest enthousiaste verdedigers van de stad. Hun moed kent geen gelijke, en ze zouden zonder twijfel hun leven geven om de gemeenschap in stand te houden of hun geloof te beschermen, welke zij hoog in het vaandel hebben staan. Wanneer zij terugkeren uit de strijd worden ze als helden onthaald. Hun hoofden worden getooid met lauwerkransen, ze worden behandeld als prinsen en fabelachtige feesten worden gehouden ter hunner ere. Ze worden triomfantelijke rond gedragen door de mensen en ze worden geliefd door de vrouwen.

De derde klasse van stedelingen is die van de filosoof koningen, de gouden klasse. Zij zijn de oudste mensen, gerekruteerd vanuit de wachters die de meeste dapperheid tentoon spreidden, de beste leiders en de meest getalenteerde filosofen zijn. Hun enige goed is de rede, omdat zij bevrijd zijn van al hun aardse bezittingen. Hun geloof in God is hun enige wapen. Ze zijn beroemd voor hun perfecte toepassing van de deugden. Ze zijn een voorbeeld voor iedereen en de mensen offeren graag een deel van hun eigendom op om het voortbestaan van deze meesters te zekeren. De filosoof koningen vormen de regering van de stad. Ze bepalen haar lot in bijeenkomst. In hun machtsposities worden ze geadviseerd door de Almachtige. Ze houden hun macht zoals geadviseerd door de Almachtige, hun gesteldheid delend met de priesters. Ze organiseren de gehele stad, beramen de productie, spreken recht en geven wetten uit.”

Sargas: “Bij mijn geloof, dat is een formidabele stad die u mij beschrijft.”

Aristoteles: “Zeker, dat is waar. En persoonlijk geloof ik dat het moet bestaan, ergens.”

Sargas: “Gelooft u dat, leraar? Is het geen simpele droom?”

Aristoteles: “Nee, ik geloof dat dit een voorteken is. En ik wil me hiervan verzekeren. Ik heb hier mijn tijd besteed en het is tijd voor jou om je te transformeren van student tot leraar. De academie ligt nu in jouw handen.”

Sargas: “Hoe, meester? Maar ik heb nog zoveel te leren.”

Aristoteles: “Niet van mij, mijn beste vriend.”

En de leraar, altijd zo serieus, verliet de van zijn stuk gebrachte Sargas om te beginnen met zijn voorbereidingen voor zijn reis naar het Oosten...

Vertaald door Marten van Eckhardt

Goedgekeurd door de Eerste Scriptor der Aristotelische Vertalers op den 29ste mei in het jaar van onze Heere 1457